Πολιτικές εξελίξεις και ανώτατη εκπαίδευση. Η αξιολόγηση των ΑΕΙ στο μεταίχμιο; (του Θανάση Κούτουλα)

Το τελευταίο διάστημα πραγματοποιηθήκαν σημαίνουσες αλλαγές στο χώρο της παιδείας δια μέσου του τελευταίου σχεδίου νόμου που ψηφίστηκε στη Βουλή (ΦΕΚ 50 Α’ 14/5/2015).Ακόμα περισσότερες ρυθμίσεις αναμένονται από την επικείμενη συζήτηση του πολυνομοσχεδίου που έχει προαναγγελθεί από τον υπουργό παιδείας. Φαίνεται πως ένας από τους πρώτους νομοθετικούς στόχους της παρούσας συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ είναι η τροποποίηση ορισμένων-πλην όμως σημαντικών-άρθρων του Ν.4009/2011 νόμου «Διαμαντοπούλου» όπως έμεινε ευρέως γνωστός (όπως τροποποιήθηκε από το νόμο 4076/2012).

Εντός αυτής της συγκυρίας θεωρήσαμε ορθό να (ξανά)μελετήσουμε τους νόμους 4009/2011 και 4076/2012  αφενός μεν για να αναθερμάνουμε τη μνήμη μας αφετέρου δε για να αντιπαραβάλουμε τα άρθρα με τις επικείμενες αλλαγές του Πολυνομοσχεδίου.[1]

Ένα από τα σημαντικότερα σημεία του Ν.4009/2011 στο οποίο θέλουμε να σταθούμε ήταν η ανάδειξη της Αρχής Διασφάλισης και Πιστοποίησης της Ποιότητας στην Ανώτατη Εκπαίδευση (Α.ΔΙ.Π.) σε βασικό εργαλείο της αξιολόγησης και πιστοποίησης της ποιότητας των Ανωτάτων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων (Α.Ε.Ι.). Να θυμίσουμε εδώ πως η Α.ΔΙ.Π. δεν ήταν κάτι καινούργιο αφού θεσμοθετήθηκε το 2005 επί υπουργίας Μαριέττας Γιαννάκου με το νόμο 3374/2005 (ΦΕΚ 189 Α’). Ωστόσο, ο νόμος 4009/2011 ανέδειξε την Α.ΔΙ.Π. σε βασικό εργαλείο αξιολόγησης και διαφάνειας των Α.Ε.Ι. Αξίζει να επισκεφθεί κανείς των ιστότοπο της Α.ΔΙ.Π.[2] όπου υπάρχει πλούσιο υλικό για το νομικό πλαίσιο λειτουργίας, την σύντομη ιστορική διαδρομή, τους ανθρώπους που την απαρτίζουν αλλά και τις πολυάριθμες εξωτερικές αξιολογήσεις τμημάτων Α.Ε.Ι. Για αντιληφθεί κανείς την σπουδαιότητα της Α.ΔΙ.Π. μπορεί να διαβάσει την συμβουλευτική έκθεση του Ο.Ο.Σ.Α. για την ελληνική εκπαίδευση που έγινε το 2011. Όπως σημειώνει η έκθεση «η ίδρυση της Α.ΔΙ.Π. αποτελεί μια εκ των σημαντικότερων μεταρρυθμίσεων της τελευταίας δεκαετίας στην Ελλάδα»[3].

Οι διαδικασίες της Α.ΔΙ.Π. και ιδίως οι εξωτερικές αξιολογήσεις τμημάτων φαίνεται να έχουν μεγάλη απήχηση και στα ίδια τα Α.Ε.Ι. αφού τις θεωρούν ευεργετικές για την βελτίωση της λειτουργίας τους. Αυτό παρουσιάζεται και στη τελευταία ετήσια έκθεση της Α.ΔΙ.Π. για το έτος 2013-2014[4] όπου στο ερώτημα για τα συμπεράσματα των Εκθέσεων Εξωτερικής Αξιολόγησης το 44% τα θεωρεί «πολύ χρήσιμα», το 37% «αρκετά χρήσιμα «ενώ το 19% τις θεωρεί τις εκθέσεις «μη ρεαλιστικές» εξαιτίας της μη εξοικείωσης των προερχόμενων από το εξωτερικό αξιολογητών για το θεσμικό πλαίσιο της Ελλάδας.

Όσον αφορά τις εξωτερικές αξιολογήσεις τμημάτων η Α.ΔΙ.Π έχει προχωρήσει ήδη στην αξιολόγηση της μεγαλύτερης μερίδας αυτών. Επί παραδείγματι το 2013 η Α.ΔΙ.Π. πραγματοποίησε 125 εξωτερικές αξιολογήσεις, το 2014 πραγματοποίησε 97 εξωτερικές αξιολογήσεις τμημάτων Α.Ε.Ι. ενώ για το 2015 (μέχρι το τέλος Μαΐου) έχει πραγματοποιηθεί μόλις 1 εξωτερική αξιολόγηση τμήματος. Σύμφωνα όμως με το άρθρο 2 παράγραφος 2 του ιδρυτικού νόμου 3374/2005 «Η διαδικασία της εσωτερικής και εξωτερικής αξιολόγησης επαναλαμβάνεται το αργότερο κάθε τέταρτο έτος από την έναρξη της προηγούμενης αξιολόγησης». Ακόμα στο άρθρο 7 παράγραφος 2 του ιδίου νόμου αναφέρει «η εξωτερική αξιολόγηση είναι μια περιοδικά επαναλαμβανόμενη διαδικασία»

Από τα παραπάνω εγείρονται τα εξής ερωτήματα.

     

Θα συνεχίσει Α.ΔΙ.Π. απρόσκοπτα το έργο της;
Θα συνεχιστεί κανονικά η διαδικασία πιστοποίησης (άρθρα 66,70,71,72 του Ν.4009/2011);
Θα συνεχιστούν οι εξωτερικές αξιολογήσεις διατηρώντας τη περιοδικότητα που ορίζει ο νόμος;
Γιατί παρατηρείται μια στασιμότητα εντός του 2015;
Ποιες είναι οι προθέσεις της παρούσας κυβέρνησης και του υπουργείου για αυτή την ανεξάρτητη αρχή;

[1]Αναλυτικά το ρεπορτάζ του www.esos.gr για το Πολυνομοσχέδιο στις 7/5 εδώ http://www.esos.gr/arthra/38223/se-dimosia-diavoyleysi-polynomoshedio-gia-tis-treis-vathmides-ekpaideysis

[2] Ο ιστότοπος είναι http://www.hqaa.gr/gr/about.php

[3] Θα το βρείτε στην σελ. 81 της έκθεσης «Strong Performers and Successful Reformers in Education, Education Policy Advice for Greece» στον σύνδεσμο http://www.oecd.org/greece/48407731.pdf

[4] Το στοιχείο βρίσκεται στην σελ. 76. Δείτε εδώ αναλυτικά http://www.hqaa.gr/data/HQA_report2013-2014.pdf

ΠΗΓΗ: http://xaidarisimera.blogspot.gr/2015/05/blog-post_439.html